چگونه استرس رو کاهش بدیم. برای آنکه بدانیم چگونه استرس رو کاهش بدیم بهتر است ابتدا بدانیم استرس در مواقع لازم سیستم ایمنی را فعال می کند و در حالت آماده باش نگه می دارد، اما وقتی به صورت مزمن ایجاد می شود، قدرت ایمنی بدن را مختل می کند. ضعف سیستم ایمنی خود را با بیماری های مختلفی نشان می دهد و فرد را در برابر انواع عوامل عفونی آسیب پذیر می کند. برای مثال خیلی اوقات افراد در استرس های شدید دچار تبخال می شوند. اگر سلامتیتان برایتان مهم است با فارسی خوان باشید.
عامل تبخال نوعی ویروس است که در سیستم عصبی بدن بسیاری از افراد به صورت نهفته وجود دارد. سیستم ایمنی در حالت عادی این ویروس را سرکوب می کند و اجازه فعالیت به آن نمی دهد، اما وقتی دچار ضعف می شود، ویروس فعال می شود و فرد تبخال می زند. این موضوع در مورد سایر عوامل ویروسی، باکتریایی و قارچی نیز صدق می کند. به طول کلی، افرادی که در استرس مزمن هستند بیشتر دچار انواع عفونت مثل سرماخوردگی، عفونت ادراری، ریوی و… می شوند.
علاوه بر این، بسیاری از بیماری های خودایمنی مثل لوپوس و ام اس وابسته به استرس هستند و بر اثر آن تشدید می شوند. استرس نه تنها بسیاری از بیماری های گوارشی را تشدید می کند، بلکه می تواند عامل بعضی از این بیماری ها باشد. افراد در شرایط استرس زا معمولا دچار اختلال در هضم و جذب مواد غذایی می شوند. استرس حرکت روده را کند می کند و می تواند باعث یبوست یا اسهال شود. همچنین ترشح اسید معده را بالا می برد و باعث درد و گاهی زخم گوارشی می شود.
استرس مزمن می تواند خود را به صورت بیماری گوارشی مثل نشانگاه روده تحریک پذیر نیز نشان دهد. درواقع عامل اصلی این بیماری، استرس است. در این نشانگان فرد دچار یبوست یا اسهال بی دلیل و درد طول کشنده شکم (بیش از ۳ ماه) می شود. کولونوسکوپی و آزمایش های نیز مشکلی نشان نمی دهند. درمان این افراد معمولا با داروهای ضداضطراب انجام می شود. یکی دیگر از آثار استرس بر دستگاه گوارش، اختلال در کارکرد کبد و کیسه صفراست. استرس می تواند باعث کاهش ترشح صفرا و اختلال در هضم چربی ها شود.
۷- سیستم اسکلتی و عضلانی
استرس در بروز و تشدید دردهای عضلانی- اسکلتی پراکنده نقش پررنگی دارد. فیبرومیالژیا یکی از بیماری هایی است که کاملا به استرس و اضطراب وابسته است و باعث دردهای پراکنده در نقاط مختلف بدن مثل زانو، کمر، گردن و… می شود. در معاینه افراد مبتلا به این بیماری هیچ عامل بیماری زایی یافت نمی شود. این افراد معمولا دچار اختلال خواب هستند و همیشه احساس خستگی می کنند. درمان آنها نیز با کم داروهای ضداضطراب مثل «دولوکستین» انجام می شود.
۸- غدد درون ریز
استرس شدید و مزمن، ترشح غدد درون ریز را مختل می کند. این مساله می تواند باعث قطع یا بی نظمی عادت ماهانه و تغییر در میزان خونریزی عادت ماهانه شود. همچنین می تواند ترشح شیر مادر را کاهش دهد. استرس بر ترشحات لوزالمعده نیز تاثیر می گذارد و قند خون را به خصوص در بیماران دیابتی بالا می برد و از کنترل خارج می کند. یکی از عوامل خطر «گریوز» یا پرکاری تیرویید هم استرس است. علاوه بر این، استرس می تواند باعث افزایش تعریق در نقاط مختلف بدن مثل کف دست شود. این نوع تعریق معمولا با مصرف داروهای ضداضطراب کاهش پیدا می کند.
۱۰- کلیه ها
استرس باعث افزایش ترشح هورمون های بالا برنده فشار خون از کلیه ها می شود. همچنین سیستم دفع ادراری را سرکوب می کند و باعث تنگی عروق کلیه می شود. در این شرایط، جریان ورودی خون به کلیه و عملکرد کلیه در تصفیه خون کاهش می یابد. بعضی افراد نیز به دنبال استرس دچار گرفتگی و انقباض مثانه می شوند. در نتیجه طی فواصل کوتاه نیاز به دفع ادرار پیدا می کنند.
استرس با بدن چه می کند
استرس روی عملکرد ما تاثیر میگذارد و اجازه نمی دهد که بهره وری خوبی در کارمان داشته باشیم. همچنین روی نحوه کار کردن ما با دیگران نیز اثر می گذارد و می تواند تاثیر جدی بر شغل، سلامتی و ارتباطات ما داشته باشد. از طرفی استرس طولانی مدت می تواند شرایطی مانند فرسودگی شغلی، بیماریهای قلبی عروقی، سکته مغزی، افسردگی، فشار خون بالا و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن به همراه داشته باشد. بنابراین خیلی مهم است که آن را جدی بگیرید، با ما همراه باشید شما را با اثرات منفی استرس بر بدن آشنا کنیم.
۱- پوست و مو و زیبایی
استرس از عمر پوست می کاهد و آن را پیرتر از سن واقعی نشان می دهد. حالت هایی مثل اخم کردن و فشردن چشم ها هنگام استرس نیز می تواند باعث پیدایش یا تشدید چین و چروک های پوستی شود. استرس همچنین بر فعالیت غدد سبابسه پوست تاثیر می گذارد. این غدد با ترشح چربی، سلامت و شادابی پوست را حفظ می کنند، اما اگر ترشح آنها کمتر یا بیشتر از حد معمول باشد، فرد دچار خشکی یا جوش های پوستی می شود.
استرس با ریزش مو نیز می تواند ارتباط مستقیم داشته باشد و موها را از چرخه رویش وارد چرخ ریزش کند. در این موارد معمولا ریزش مو مدتی بعد از بروز استرس به صورت منتشر در تمام سر اتفاق می افتد. البته این نوع ریزش موقت است و بعد از رفع استرس قطع می شود. موها نیز دوباره بعد از چند ماه رشد پیدا می کنند.
استرس باعث افزایش یا کاهش ترشح بعضی از هورمون ها در مغز و بدن می شود. این تغییرات در مواقع لازم می تواند مفید باشد. برای مثال در جلسات امتحان، استرس با کاهش ترشح ملاتونین (هورمون آرام بخش) از خواب آلودگی جلوگیری می کند. همچنین با افزایش هورمون کورتیزول، قند خون را افزایش می دهد تا مغز به اندازه کافی قند بسوزاند و کارکرد مطلوبی داشته باشد، اما اگر استرس بیش از حد یا مداوم باشد، دسترسی به اطلاعات و گروه بندی آنها در مغز دچار مشکل می شود.
به همین دلیل است که بعضی افراد در جلسه امتحان ناگهان تمام مطالب خوانده شده را فراموش می کنند. استرس همچنین می تواند باعث تشدید سردردهای میگرنی شود. خیلی اوقات پزشکان برای پیشگیری از حملات میگرن از داروهای ضداضطراب مثل «نورتریپتیلین» یا «آمی تریپتیلین» و داروهای ضدافسردگی استفاده می کنند. علاوه بر این، استرس خطر سکته مغزی را در افراد با فشار خون بالا، افزایش می دهد.
۳- هورمون ها
استرس بر ترشح هورمون های مختلف بدن تاثیر می گذارد. یکی از این هورمون ها، کورتیزول است که در بازار دارویی به صورت مصنوعی تحت عنوان «پردنیزولون» یا «کورتون» عرضه می شود. این هورمون قند خون، فشار خون و ضربان قلب را بالا می برد. همچنین باعث افزایش موهای زائد و اختلال در خواب می شود. البته بالا رفتن کورتیزول بخشی از مکانیسم دفاعی بدن است.
استرس با تحریک دستگاه عصبی سمپاتیک باعث بالا رفتن ضربان قلب و فشار خون می شود. این وضعیت برای افراد مبتلا به فشار خون بالا و بیماری های قلبی می تواند خطرناک باشد؛ حتی اگر فرد تحت درمان با داروهای فشار خون قرار گرفته باشد. خیلی اوقات سکته به واسطه استرس های روانی شدید اتفاق می افتد. درواقع، اگر عروق کرونر از قبل دچار گرفتگی و تنگی باشند با بالا رفتن ضربان و فشار خون، توانایی خونرسانی را از دست می دهند و فرد دچار سکته قلبی حاد می شود. استرس در بعضی از افراد ممکن است فشار خون کاذب یا فشار خون «روپوش سفید» نیز ایجاد کند.
این نوع فشار خون معمولا در مواجهه با کادر پزشکی ایجاد می شود. در این شرایط، فشار خون فرد در منزل طبیعی است، اما در مطب و مقابل پزشک افزایش می یابد. مطالعات نشان داده اند این گروه از افراد در آینده در معرض خطر بیماری های قلبی- عروقی قرار می گیرند. استرس در بعضی افراد به صورت درد قلبی نیز تظاهر پیدا می کند. این افراد معمولا از داروهای قلبی جواب نمی گیرند. اما با مصرف داروهای ضداضطراب بهبود می یابند.
بیشتر مردم در زندگی امروز دچار استرس و اضطراب هستند. این اختلال قرن جدید در پی افزایش سرعت زندگی و تکنولوژی هر روز شدیدتر میشود و افراد بیشتری را در دام خود گرفتار میکند.
استرس پیامدهای منفی متعددی دارد که رایجترین آن، اختلال در تمرکز است که میتواند روی مسایل گوناگونی از زندگی فرد اثرگذار باشد. از این رو بسیار مهم است که راهکارهای لازم برای رفع این بیماری را پیدا کرده و زندگی سالمتری برای خود بسازیم.
برای استرس همیشه توضیحات و شیوههای درمانی گوناگونی نوشته شده است. ما خودمان هم در روزیاتو در چندین مقاله گوناگون به ارائه راهحل پرداختهایم. اما در کنار همه آنها، در ادامه نیز روشهایی را نام بردهایم که میتوانند در سریعترین زمان ممکن به شما در رفع این معضل کمک کنند.
۸- هر چه به ذهنتان میرسد را یادداشت کنید
جان دافی، روانشناس بالینی و نویسنده کتابی در مورد تربیت نوجوانها بیان داشته: «برای کاهش استرس، یادداشت بردارید. افکار، موقعیتها، روابط با دیگران، ایدهها و … را روی کاغذ پیاده کنید. این روش بسیار کارساز است زیرا ما اغلب مشکلات خود را فراموش میکنیم، ذهنمان خالی میشود اما تنش همچنان ادامه دارد.
با نوشتن اتفاقات روزمره، در واقع دیدگاه تازهای به مسایل پیدا میکنید و راحتتر میتوانید به حل و فصل مشکلات بپردازید.
۷- مواد غذایی مورد نظر خود را سوا کنید
جفری سامبر، مشاور و رواندرمانگر و معلم گفته برای کاهش و رفع استرس خود کارهای سادهای میتوانید انجام دهید. مثلا وقتی احساس افسردگی دارید و دلتان میخواهد غذایی میل کنید، سراغ خوراکیهای سالمی بروید که تاکنون امتحان نکردهاید. برای این منظور باید به فروشگاه بزرگی بروید و دنبال خوراکی یا غذایی باشید که هیچگاه به آن توجه نکرده بودید. یا موادی را بخرید و خودتان مثلا سالاد میوه یا سبزیجات درست کنید.
این کار را هم با ظرافت و دقت فراوان انجام دهید. گزینههای سالم و تازه را انتخاب و خریداری کنید. آنها را تمیز بشویید و خیلی آرام خرد کرده و بپزید.
۶- همه ماهیچههای خود را سفت کنید
یک روانشناس آمریکایی بهنام «کوین چپمن» از روش شل کردن ماهیچههای بدن برای آرامش استفاده میکند که از سال ۱۹۲۰ میلادی آن را اختراع کرده است.
در این روش، شما باید پس از یک تنش شدید، آرامش و سستی را امتحان کنید. یعنی همه ماهیچههای بدن خود را به مدت ۱۰ ثانیه سفت کنید و سپس روی آرامشِ پس از رها کردن آنها تمرکز کنید.
۵- واکنش درست از خود نشان دهید نه اینکه فقط کاری انجام داده باشید
سوزان کراوس وایتبورن، روانشناس میگوید با استرس خود مبارزه نکنید. وقتی شما نمیتوانید شرایط استرسزا را از بین ببرید، پس واکنشهای خود را نسبت به آن تغییر دهید.
نمایش واکنش مثبت در شرایط منفی کمک میکند تا بر استرس غلبه کنید. اگر این شرایط ناخوشایند را به عنوان چالشی در زندگی در نظر بگیرید، بدون شک میتوانید درسهای بزرگی از آن بگیرید.
۴- گردش افکار خود را متوقف کنید
روانشناسی به نام مارتین سلیگمن روشی رایج و آسان برای تخلیه افکار منفی از ذهن پیشنهاد میکند. کف دستان خود را به هم بچسبانید و فریاد بکشید: «کافیست! من بعدا به این موضوع فکر خواهم کرد»
همچنین میتوانید یک کش به مچ خود ببندید تا در مواقعی که افکار بیهوده به ذهنتان هجوم آورند، آن را بکشید و رها کنید یا خود را نیشگون بگیرید. استفاده از این ترفند چرخه افکاری منفی و پیامدهای آن را در کسری از ثانیه مختل میکند. پس از موفقیت در این امر، فکرتان را مشغول کاری دیگر بکنید.
۳- یک ساعت به انجام فعالیتهای موردعلاقهتان بپردازید
رواندرمانگری موسوم به امی پرزفورسکی توصیه میکند برای رفع استرس در سریعترین زمان ممکن، کارهای موردعلاقه خود را انجام دهید. مثلا نقاشی، طراحی، آشپزی، ورزش یا …. وقتی خیلی استرس دارید، هر آنچه موجب خوشحالیتان میشود را انجام دهید و نگران کار و وظایف خود نباشید. به این صورت میتوانید ناراحتی را از ذهنتان دور کرده و با اشتیاق و خلاقیت بیشتری به امور زندگی بپردازید.
۲- حسهای خود را تحریک کنید
تونی برنارد میگوید یکی از روشهای غیرمعمول برای کاهش استرس، به فیزیولوژی مربوط میشود. با انگشت اشاره روی لبهای خود بکشید. این حرکت موجب تحریک عصبهایی میشود که در سطح لب نشستهاند و سیستم عصبی پاراسمپاتیک را تحریک کرده و به آرامش فرد کمک میکنند.
۱- از روشهای سنتی متفاوت بهره بگیرید
رای رفع استرس روشهای کلاسیک متعددی مطرح شده است. بهطور مثال، دبوراه سرانی، روانشناس بالینی و نویسنده کتاب «زندگی با افسردگی» بیان داشته: برای کاهش استرس به بدن خود هر چه میخواهد را اعطا کنید. مثلا با ماشین بیرون بروید و در خیابان بگردید، نقاشی کنید، دوش آبگرم بگیرید یا موسیقی دلخواهتان را گوش کنید.
این مطلب توسط تیم فارسی خوان جمع آوری و تکمیل شده است امیدوارم که از این مطلب استفاده کرده باشید.همچنین از شما همراه گرامی می خواهیم که برای پیشرفت این مطلب نظر خود را از بخش دیدگاه برای ما ارسال کنید و با دیگر کاربران به تبادل نظر بپردازید.
دیدگاهتان را بنویسید