چشم ها اعضای ارزشمندی هستند، چون بدون آنها دنیا تبدیل به صفحه ای تاریک می شود. راه های رفع خستگی چشم را یاد بگیرید زیرا اگر مدتی است که احساس می کنید دیدتان مشکل پیدا کرده است و مانند سابق نمی توانید تصاویر را به طور واضح از هم تشخیص دهید، یعنی اینکه باید بیشتر به سلامت چشم هایتان برسید. تیم فارسی خوان ما در این مطلب چند توصیه برای رفع خستگی چشم ها و تقویت قوه بینایی داریم. لطفا با ما همراه باشید.
برای رفع خستگی چشم چشم هایتان را مرطوب کنید
ما در هر دقیقه ۱۲ تا ۲۰ مرتبه پلک می زنیم. این کار باعث تحریک ترشح اشک و همچنین پخش شدن یکسان آن در سطح چشم می شود. در نتیجه از چشم محافظت می کند. خشک شدن چشم یکی از دلایل خستگی چشم و بروز مشکلات دید محسوب می شود.
چه باید کرد؟ برای پیشگیری از خشک شدن چشم ها، هر ۳۰ ثانیه یک بار چشم هایتان را ببندید و آنها را بچرخانید. با این کار، غدد تولیدکننده اشک را فعال می کنید تا اشک بیشتری ترشح کرده و چشم را مرطوب کنند. همچنین می توانید از قطره های اشک مصنوعی که در داروخانه ها به فروش می رسند، استفاده کنید.
هر نیم ساعت یک بار، به چشم ها استراحت دهید
این روزها کار خیلی از ما به گونه ای است که ساعت ها به صفحه کامپیوتر زل می زنیم. اگر زیاد با رایانه کار می کنید و یا مدام مقابل تلویزیون هستید، بهتر است هر از گاهی به چشم هایتان استراحت دهید. چشم ما به گونه ای طراحی شده است که وقتی روی نقطه ای برای مدت زمان طولانی زوم می کند، مثل نگاه ثابت به صفحه رایانه و تلویزیون، خسته می شود.
برای کاهش خستگی چشم ها، دستتان را روبروی چشم ها قرار دهید. روی انگشت اشاره تان تمرکز کنید و آن را به آرامی به بینی تان نزدیک کنید. نباید چشم از این انگشت بردارید. سپس بدون حرکت دادن نگاهتان، انگشت تان را به آرامی تا حد ممکن عقب ببرید. این کار را ۲۵ مرتبه تکرار کنید
چه باید کرد؟
هر نیم ساعت یک بار دست از کار بکشید. سرتان را از صفحه مقابل تان برگردانید و به نقطه ای دورتر نگاه کنید. سپس بدون اینکه سرتان را تکان دهید، نگاه تان را به راست و چپ بچرخانید. این تمرین را ۱۰ مرتبه انجام دهید و ۳ تا ۴ مرتبه پلک بزنید. موقع پلک زدن، چشم ها را مدت بیشتری بسته نگه دارید تا اشک بیشتری تولید شود. حواستان باشد که فاصله ی چشم ها با صفحه ی یارانه باید حداقل ۴۰ سانتی متر باشد و هیچ وقت نباید در تاریکی کار کنید.
مورد صحرایی را دریابید
میوه مورد صحرایی حاوی آنتوسیانیدین و ویتامین C است که برای احیای سلول های شبکیه چشم مفید است و باعث خستگی چشم ها می شود. چه باید کرد؟ از مصرف میوه های ریز بخصوص میوه مورد صحرایی غافل نشوید. می توانید از این میوه و یا آب آن بهره مند شوید.
تکنیک پالمینگ را امتحان کنید
در سال ۱۹۲۰ دکتر Bates، چشم پزشک آمریکایی تکنیکی به نام پالمینگ را معرفی کرد که نوعی ورزش چشم است. در این روش برای رفع خستگی چشم ها، از گرما و تاریکی استفاده می شود.
چه باید کرد؟ کف دست ها را به هم بمالید تا گرم شوند. سپس کف دست ها را به آرامی مدت دو تا سه دقیقه روی چشم ها قرار دهید و فشار ندهید. به این ترتیب که دست راست را روی چشم راست و دست چپ را روی چشم چپ بگذارید. انگشت ها باید به هم چسبیده باشند تا هیچ نوری از آنها عبور نکند.
حواستان به فشار خون تان باشد
فشار خون بالا روی دیواره رگ های خونی فشار می آورد و در طولانی مدت، رگ های خونی چشم ها را نیز حساس و آسیب پذیر می کند. در نتیجه خطر آسیب به شبکیه چشم افزایش پیدا کرده و امکان دارد تا کوری نیز پیش برود. چه باید کرد؟ اگر فشار خون تان بالاست، باید هوشیارتر باشید و به طور مرتب فشار خون تان را کنترل کنید. به پزشک متخصص مراجعه کنید تا روش های درمانی مخصوص تان را تجویز کند.
ورزش های چشمی را انجام دهید
ورزش های چشمی از خستگی چشم پیشگیری می کند که یکی از عوامل تحریک پذیری و اختلالات دید و غیره محسوب می شود. چه باید کرد؟ ورزش های متعددی برای کاهش خستگی چشم ها و تقویت عضلات آنها وجود دارد. دستتان را روبروی چشم ها قرار دهید. روی انگشت اشاره تان تمرکز کنید و آن را به آرامی به بینی تان نزدیک کنید.
نباید چشم از این انگشت بردارید. سپس بدون حرکت دادن نگاهتان، انگشت تان را به آرامی تا حد ممکن عقب ببرید. این کار را ۲۵ مرتبه تکرار کنید. بهتر است که این تمرین را روزانه سه بار انجام دهید.اگر کارتان به گونه ای است که زیاد با رایانه کار می کنید و یا زیاد مطلب می خوانید، بهتر است این تمرین را هر چند ساعت یکبار و یا حتی یک ساعت یکبار انجام دهید. اگر هیچ بهبودی در وضعیت دیدتان مشاهده نکردید، حتما به چشم پزشک مراجعه کنید.
سبزیجات تیره رنگ را دریابید
چشم ها برای مراقبت از خود در برابر نور خورشید، از دو رنگدانه موجود در عدسی چشم بهره می برند، یعنی لوتئین و زئاکسانتین. دریافت این رنگدانه ها از طریق مواد غذایی می تواند از عدسی و ماکولای چشم محافظت بیشتری به عمل آورد. چه باید کرد؟ سبزیجات سبزرنگ تیره مانند اسفناج، بروکلی، نخود فرنگی و همچنین ذرت و کدو تنبل سرشار از این دو ترکیب مفید هستند.
توصیه می شود که هر هفته حداقل دو تا سه سهم غذایی از این سبزیجات میل کنید. توجه داشته باشید که ویتامین هایA و C نیز برای عملکرد خوب چشم ها لازم اند. این ویتامین ها نیز به میزان کافی در هویج و مرکبات وجود دارند.
دیابت را کنترل کنید
دیابت یا همان مرض قند، روی تمام رگ های خونی تاثیر می گذارد و در متابولیسم شبکیه و عدسی چشم اختلال به وجود می آورد. در نتیجه خطر ابتلا به بیماری های چشمی مانند آب مروارید و غیره بیشتر می شود. چه باید کرد؟ افراد دیابتی باید به طور مرتب قند خون شان را کنترل کنند و هر سال یک مرتبه، سلامت چشم های را تحت نظر چشم پزشک بررسی کنند.
عینک آفتابی بزنید
نور آفتاب به سلامت چشم ها آسیب می زند. در واقع اشعه ماورای بنفش نور خورشید می تواند باعث بروز آسیب در عدسی چشم شود. اگر از چشم ها در برابر این اشعه حفاظت نشود، در طولانی مدت احتمال بروز بیماری های چشمی از قبیل آب مروارید و غیره بالا می رود. چه باید کرد؟ زمانی که در معرض نور خورشید قرار می گیرید، در ارتفاعات یا نور شدید حتما عینک آفتابی بزنید. در انتخاب عینک آفتابی دقت کنید. حتما از عینک فروشی های معتبر خرید کنید.
سیگار را ترک کنید
سیگار کشیدن به طور جدی سلامت چشم ها را به خطر می اندازد. اول به خاطر اینکه دود سیگار چشم ها را تحریک کرده و حساس می کند. دوم اینکه ترکیبات شیمیایی آن جذب ریه ها شده و وارد خون می شود و تا چشم ها نیز پیش می رود. در نتیجه رادیکال های آزاد در سطح عدسی چشم افزایش پیدا کرده و روند پیری سلول های این ناحیه را افزایش می دهد و باعث ابتلا به بیماری های چشمی مانند دژنراسیون ماکولای چشم، آب مروارید زودهنگام و ایسکمی شبکیه می شود.
چه باید کرد؟
- اگر سالهاست که روزانه یک پاکت یا بیشتر سیگار می کشید، حواستان را بیشتر جمع کنید. علاوه بر این، مصرف نوشیدنی های الکلی نیز همین تاثیر منفی را به جا می گذارد. متاسفانه مصرف همزمان این دو، اثرات مخرب آنها را چند برابر می کند.
- کارشناسان راهکار‌هایی برای کاهش خطر فشار چشم و سایر علامت‌های رایج سندرم بینایی در افرادی که پشت کامیپوتر برای ساعت‌های طولانی می‌نشینند معرفی می‌کنند.
- هر ۶ ماه یک بار به مطب چشم پزشکی مراجعه و از وضعیت سلامت چشمان خود مطلع شوید. درصورت نیاز استفاده از عینک طبی یا تعویض عدسی عینک حتماً دراولین فرصت این کار را انجام دهید تا مانع از صدمه بیشترچشمان خود شود.
- تنظیم ارتفاع میز، صندلی و صفحه مانیتور
ارتفاع میز، صندلی وصفحه مانیتور شما همچنین نور محیط درایجاد آسیب بینایی، سردرد و التهاب چشم‌ها اثرگذاراست. استفاده از میز و صندلی استاندارد و قرارگرفتن صفحه مانیتور درمقابل چشم‌ها و میزان کافی نور غیرشدید درمحیط سبب حفظ سلامت چشم‌ها می‌شود. - افزون برچشم‌ها غیراستاندارد بودن فاصله میز، صندلی و مانیتور رایانه سبب آرتروزمفصل‌های دست، گردن درد، احساس خستگی و افت کیفیت کاری می‌شود.
- نور دیوار‌ها و استفاده از پوشش ضد انعکاس برروی صفحه مانیتور
از ترکیبی از نور‌های آفتابی و مهتابی درمحیط کارخود استفاده کنید و از کار کردن در محیطی با نور بسیارشدید یا کم پرهیز کنید، زیرا سبب فشاربه چشم و التهاب می‌شود. - رنگ دیوار‌ها نیز در ایجاد انعکاس برروی صفحه مانیتور اثر گذاراست. میتوانید از پوشش‌های ضد انعکاس نور برروی مانیتور رایانه خود استفاده کنید و به این ترتیب مانع از خستگی و اشک ریزی چشم‌ها شوید.
- درخشش بیش از اندازه دیوار‌ها و استفاده از رنگ‌های روغنی براق هم می‌تواند با انعکاس برروی صفحه مانیتور سبب ایجاد خستگی چشم‌ها شود به همین دلیل توصیه می‌شود درمحیط‌های اداری از رنگ‌های غیر روغنی، کاغذ دیواری و یا ترکیبی از چوب و سایر مواد استفاده شود تا کارمندان دچار خستگی چشم در زمان کاربا رایانه نشوند.
- دقت درانتخاب عینک مناسب برای کار با مانیتور رایانه
در صورتی که از عینک طبی در زمان کار و مطالعه استفاده می‌کنید، حتماً عینک انتخابی شما دارای پوشش ضد انعکاسی AR باشد. این پوشش به کاهش میزان نور منعکس شده از صفحه نمایش مانیتور کمک می‌کند. - وقت خود را صرف بازی‌های رایانه نکنید
ارزش سلامت شما چشمان شما بیش از این است که افزون برکار روزانه مدت زمان طولانی را صرف انجام بازی‌های رایانه‌های یا سرگرم شدن درشبکه‌های اجتماعی نصب شده برروی گوشی‌های تلفن همراه هوشمند کنید. در بازه‌های زمانی غیرکاری به ورزش، استراحت، قدم زدن یا مطالعه کتاب‌های کاغذی بپردازید تا اعصاب چشم هایتان سالم بمانند. - پژوهش‌ها نشان می‌دهند نور آبی HEV منتشرشده از وسایل دیجیتال می‌تواند سبب آسیب به بافت شبکیه چشم افراد و ابتلا به بیماری‌های چشمی، چون دژنراسیون ماکولا شود.
همچنین با بررسی دفترچه راهنمای مانیتور یا مطالعه درسایت‌های اینترنتی میتوانید بهترین تنظیمات برای میزان نور دهی مانیتور را پیدا کنید و به این ترتیب به سلامت چشمان خود کمک کنید.
اندازه صفحه مانتیور از ۱۹ اینچ به بالا برای سلامت چشم‌ها توصیه می‌شود، زیرا ابعاد کوچک‌تر ازاین مقدار می‌تواند سبب فشار به چشم برای مشاهده اطلاعات و به تدریج بالا رفتن فشارخون چشم و بیماری‌های ناشی ازآن شود.
همچنین میتوانید اندازه متن‌ها را بزرگ کنید. اگر مشغول به تایپ یا خواندن مطالب هستید با استفاده ازقابلیت بزرگنمایی داخل برنامه‌های رایانه، ابعاد فونت‌ها را بزرگ کنید به این ترتیب چشم شما کمتر دچار خستگی، قرمزی واشک ریزی می‌شود.
استفاده از قطره اشک مصنوعی فقط با اجازه پزشک
بسیاری از افراد که دچارخشکی چشم می‌شوند بلافاصله با مراجعه به داروخانه با تهیه قطره اشک مصنوعی سعی در مقابله با این مشکل می‌کنند. کارشناسان هشدار می‌دهند استفاده از قطره اشک مصنوعی تنها در موارد خاص، باتجویز پزشک و برای بازه زمانی محدود امکان پذیر است و استفاده بی رویه از این دارو خود می‌تواند سبب عارضه‌های سلامت درافراد شود.
محققان اعتقاد دارند یکی از دلایل خشکی چشم افراد پلک زدن بیش از اندازه آنها در زمان کار با رایانه است. پلک زدن واکنش طبیعی بدن درزمان خشک شدن لایه بیرونی چشم برای مرطوب نگه داشتن آن و جلوگیری از برخورد ذرات مختلف با چشم است. اما زمانی که پلک زدن بیش از اندازه روی دهد دیگر غدد اشکی چشم توانایی مرطوب کردن بخش بیرونی چشم را ندارد. کارشناسان توصیه می‌کنند افراد درمحل کار از دستگاه‌های تهویه هوا استفاده کنند که سبب افزایش رطوبت نسبی می‌شود.
شایع ترین عوامل موثر در ایجاد خستگی چشم عبارتند از
۱. استفاده طولانی مدت از کامپیوتر یا مانیتور و سایر صفحه نمایش های دیجیتال
۲. تمرکز شدید و طولانی مدت روی یک کار مانند رانندگی یا مطالعه
۳. تلاش برای دیدن یا تمرکز در تاریکی یا نور بسیار کم یا نور شدید
۴. عیوب انکساری چشم (نیاز به عینک برای دیدن فاصله خیلی نزدیک یا دور و یا هردو)
۵. ناتوانی در استفاده همزمان از دو چشم در زمان نیاز ممکن است باعث ایجاد علائم خستگی چشم شود
۶. استفاده از عینک با شماره اشتباه
۷. استرس یا خستگی جسمی
۸. ضعیف بودن چشم و مشکلات چشمی مانند خشکی چشم
۹. قرار گرفتن در معرض باد خشک پنکه و فن ها، سیستم های گرمایشی یا تهویه مطبوع
علایم خستگی چشم
- درد چشم
- خشکی چشم
- تاری دید
- درد گردن، کتف یا پشت
- دوبینی
- حساسیت به نور
- مشکل عدم تمرکز روی تصاویر
- سفتی شقیقه ها و پیشانی یا پشت سر
- خستگی، سوزش یا خارش چشم
- آبدار شدن یا خشکی چشم
- تمرکز سخت
- احساس این که نمی توانید چشم را باز نگه دارید
- خستگی چشم و سردرد
سردرد که شایع ترین علامت خستگی چشم است معمولا خفیف بوده، ضربان دار نیست و با متوقف کردن کار بصری تسکین می یابد. در غیر این صورت لازم است هرچه سریعتر به پزشک مراجعه شود.
تشخیص خستگی چشم
به طور کلی اگر علائم مشاهده شده با استراحت چشم برطرف نشود نیاز است برای معاینه چشم به پزشک مراجعه شود زیرا علائمی همچون درد مداوم چشم، کاهش بینایی، قرمزی یا سوزش چشم ممکن است نشانه سایر بیماری ها باشند.
از آن جا که آزمایش خاصی برای تشخیص مستقیم و قطعی خستگی چشم و شدت آن وجود ندارد تشخیص دقیق این عارضه با رد کردن ابتلای فرد به سایر مشکلات و بیماری های چشمی و با بررسی تاریخچه پزشکی فرد انجام می شود.
این مطلب توسط تیم فارسی خوان جمع آوری و تکمیل شده است امیدوارم که از این مطلب استفاده کرده باشید.همچنین از شما همراه گرامی می خواهیم که برای پیشرفت این مطلب نظر خود را از بخش دیدگاه برای ما ارسال کنید و با دیگر کاربران به تبادل نظر بپردازید.
دیدگاهتان را بنویسید