شناخت مزاج افراد مختلف یا مزاج شناسی علمی بسیار گسترده و صد البته مهم نه تنها در طب سنتی ایران بلکه درطب سنتی جهان که با تشخیص و شناسایی شناخت مزاج خود و افراد میتواند در حفظ سلامت و درمان جسم و روح مفید واقع شود .
تیم فارسی خوان در این تحقیق میخواهد با شناسایی مزاج افراد مختلف که جنبه های گوناگون زندگی افراد از جمله خوراک و پوشاک و انتخاب شغل و همسر و…. و همچنین طبیعت وجودی انسان یعنی همان سلامتی اجزای مختلف بدن مانند چشم و گوش و حلق و دستگاه گوارش و …. در حفظ سلامتی و انتخاب درست یاری نماید .
ما با تحقیق متوجه شدیم که حتی یک وعده غذایی نامناسب میتواند اختلالاتی در زندگی عادی و روزانه ما ها ایجاد کند که ما برای داشتن زندگی با آرامش روحی و سلامت جسمانی نیازمند شناخت مزاج خود هستیم . از نظر طب سنتی ایران مزاج مربوط به عناصر چهارگانه میباشد ( آب باد خاک آتش ) که این چهار مورد اصلی خود به نه حالت تقسیم میشوند که آنها را به مرور مورد بررسی قرار میدهیم . ما متوجه شدیم در افراد مختلف مزاج های متفاوتی ممکن است وجود داشته باشند که با شناخت آن و اهمیت دادن به آن میتوانند ما را در زندگی سالم و آرام یاری ر سانند .
تعریف مزاج
حسی که انسان از تاثیر چیزی در محیط اطراف میگیرد ، مانند تاثیر سرما کولر یا گرمای بخاری که موجب سردی یا گرمی در افراد میشود .
تا حالا شده از خودتان سئوال هایی راجب شناخت مزاج افراد یا خود بپرسید و جوابی برای آنها نداشته باشید :
- وضعیت قرار گرفتن انگشتان پا و دست ؟
- شکل مو های بدن و سر ؟
- پرحرف بودن یا شرمساری از بیان کردن ؟
- عصبانیت های گاه و بیگاه یا آرام بودن ؟
- علت علاقه به غذا یا تنفر از غذای ؟
- روحیات خود و دیگر افراد ؟
به تعداد افراد میتواند مزاج یا طبع مختلف وجود داشته باشد حال با توجه به این سئوالات و سئوالات دیگر میتوان پاسخ آنها را با مزاج شناسی یا طبع داد که سعی شده است در این تحقیق به آنها پاسخ داده شود .
چند دسته مزاج در افراد داریم
- مزاج گرم و خشک ( صفراوی )
- مزاج گرم و تر ( دموی )
- مزاج سرد و خشک ( سوداوی )
- مزاج سرد و تر ( بلعمی )
مزاج گرم و خشک ( صفراوی )
بافت بدنی افراد نشان دهنده مزاج افراد میباشد که ممکن با احساس خشکی و زبری بافت پوست مزاجی صفراوی باشند .
ویژگی های ظاهری :
افرادی که دارای مزاج صفراوی هستند,با لمس بدن و پوست خود احساس گرما و خشکی و زبری میکند . افراد با مزاج گرم و خشک بخاطر تحرک زیاد و صرف انرژی زیاد لاغر اندام هستند آنها استخوان بندی درشت دارند . رنگ پوست چنین افرادی سفید و چشم آنها به زردی میزند . به شدت گرمایی هستند و اکثر اوقات دارای عطش و دچار خشکی دهان هستند . رشد مو و ناخن آنها سریع و مقدار آنها زیاد میباشد .
ویژگی های اخلاقی و رفتاری :
خصوصیات این افراد میتوان پرانرژی بودن تحرک زیاد و هوش سرشار اشاره نمود . این افراد جزو انسان های زیرک پر حرف به حساب می آیند . و با اراده فوق العاده و پشتکار زیاد و برنامه ریز برای مدیریت میباشند .متاسفانه منفی نگر هستند و عاشق آینده نگر زود از کوره در میروند .
- مواد غذایی مفید برای چنین افرادی : شاتوت و انار و زرشک و تمشک زرد آلو و هلو و …..
- مواد غذایی مضر برای افراد صفراوی : سیر و پیاز و ادویه تند و گوشت قرمز و موز و خربزه و ….
مزاج گرم و تر ( دموی )
بافت بدن این افراد به علت نرمی و خون زیاد ممکن جای انگشت روی بدن این افراد قرمز شود .
ویژگی های ظاهری :
انسان هایی دارای مزاج دموی یکی از استعدادهای طبیعی بدن آنها خون سازی میباشد . این امر باعث میشود که مواد غذایی که مصرف میکنند تبدیل به خون و عضله میشود ما با این وجود بافت عله این دسته از افراد نرم میباشد به این معنا که اگر افراد با انگشت عضله خود را فشار دهد به راحتی فرو میرود و به علت خون سازی این افراد پوستشان به رنگ سفید و قرمز دیده میشود .
از لحاظ اندامی که بخواهیم این افراد را مورد بررسی قرار دهیم بدنشان عضلانی و درشت میباشد آن هم به علت سوخت و ساز زیاد بدن آنهاست . افرادی که مزاج گرم و تر دارند خصوصا نمیتوان آنهارا نه سرمایی و نه گرمایی محسوب کرد ولی این افراد هوای سرد را نسبت افراد صفراوی ( گرم و خشک ) بیشتر میتوانند تحمل کنند آن هم به علت عضلانی بودن بدنشان است .
از دیگر ویژگی های ظاهری این افراد میتوان به جوش زیاد و عرق زیاد اشاره کرد دلیل این کار هم میتوان به چربی بالای این افراد اشاره کرد که باعث ایجاد بیماری های قلبی و عروقی یا ایجاد فشار خون برای این افراد دموی مزاج شود . با این حال فعالیت بدنی بالایی دارند قدرت هضم خوب و اشتهای آنها به نسبت بالا میباشد . افراد مزاج گرم و تر عروق سطحی بدنشان برجسته میباشد .
ویژگی های اخلاقی و رفتاری :
با شناخت مزاج افراد دموی میتوان به خصوصیات اخلاقی آنها پی برد .
از ویژگی های این افراد میتوان شجاعت و جسارت این افراد اشاره کرد که آنها را ریسک پذیر کرده از دیگر خصوصیات این افراد میتوان به اعتماد به نفس بالای افراد را گفت که در افراد دموی مزاج ایجاد حس رهبری میکند . این افراد را میتوان جزو انسان هی خوش رو صمیمی آرام دسته بندی کرد .
اگر بخواهیم این افراد را با صفراوی مزاج ها مقایسه کنیم شیوه نظم و ترتیب آنها باشد که نظم دموی مزاج ها قابل مقایسه با گرم و خشک مزاج ها نیست . از نکات منفی اخلاقی این افراد بهد این اشاره کرد که در هنگام عصبانیت ممکن است رفتار مخاطره آمیز از انها سر دهد .
- مواد غذایی مفید برای افراد دموی : خاکشیر تخم ریحان سوپ نان جو برگ زرد آلو انجیر و …
- مواد غذایی مضر برای مزاج گرم و وتر : آب یخ نوشابه تخم مرغ بادمجان ترشی سرکه و …
مزاج سرد و خشک ( سوداوی )
اگر با دست زدن به بدن فردی احساس سردی و سفتی کردین با شخص سوداوی مواجه شدین .
ویژگی های ظاهری :
این افراد ممکن پوست سفید یا پوست تیره آنها داشته باشند آن هم به علت خون تیره و غلظی است که در بدن این افراد جریان دارد . ممکن است این افراد دارای مشکل پوستی داشته باشند که در این بین ممکن است دمل های چرکی دربیاورند لک های تیره و خال های سیاه روی بدن این افراد ظاهر شود . رشد مو در این افراد زیاد است و مو هایشان نسبت به سنشان زود سفید میشود یا همان پیرذی زود رس دارند . مو های زائد این افراد ممکن است زیاد باشد .
افراد سوداوی مزاج دارای درد معده میباشند و به همین علل ممکن است تمایل چندانی به غذا نداشته باشند و سر سفره سریع احساس سیری بهشان دست دهد . آنها در بدنشان احساس عف میکنند و همیشه احساس کم انرژی بودن میکنند . کسانی که دارای مزاج سرد و خشک محسوب میشوند با سرما مشکل دارند و در هنگام سرما بدنشان به سختی گرم میشود و در مقایسه با دیگر گروه ها میل خوابیدن درآنها بیشتر باشد .
ویژگی های اخلاقی و رفتاری :
اگر بخواهیم افراد دسته سوداوی را از نظر اخلاقی مورد بررسی قرار داد باید به این نکات توجه کرد . اگر چهار دسته مزاج را با هم مقایسه کنیم این افراد نسبت به بقیه از نظم و ترتیب و دور اندیشی بالاتری برخوردار هستند . آنها جزو دسته انسان های خون سرد و دقیق دسته بندی میشوند . این افراد جزو انسان مغرور حساب میشوند که دوست دارند همیشه در عموم مردم معروف باشند و خود را بالاتر از بقیه میدانند .
در کل این دسته از افراد که دارای مزاج سرد و خشک هستند انسان هایی درون گرا هستند . بیشتر اهل کار های ظریف و هنری هستند و به کار های فنی علاقه نشان میدهند . بیشتر به کار های انفرادی علاقه دارند و بیشتر در خفا قرار میگیرند از این رو در تنهایی فکر و خیال فراوان میکنند . از دیگر ویژگی آنها جدی و لجباز بودن میباشد .
- مواد غذایی مفید برای افراد سوداوی : گوشت گوسفند خروس و شتر نمک دریا نبات سفید نعنا و …
- مواد غذایی مضر برای چنین افرادی : گوشت گوساله ماهی عدس گشنیز لوبیا بادمجان و ….
مزاج سرد و تر ( بغلمی )
اگر بخواهیم راجب افراد بغلم مزاج یه تشبیه بیاوریم میتوانیم آنها را به آب تشبیه کنیم چون انعطاف پذیر میباشند .
ویژگی های ظاهری :
گروه چهارم از افراد جزوه گروه بغلمی دسته بندی میشوند . اگر بدن این گونه افراد را لمس کنید این را متوجه میشوید که بافتی سرد و گوشتی دارند . ویژگی که شاید در به وضوح قابل شهود باشد چاقی افراد بغلمی مزاج میباشد . انسان هایی که مزاجی سرد و تر دارند پوستی سفید دارند و رشد مو در چنین افرادی به کندی صورت میگیرد . بدن این افراد ممکن در طول فصول سال سرد باشد .
از نکات جالب افراد بغلمی میتوان به این نکته اشاره کرد که آنها به نسبت دیگر گروه های مزاجی احساس تشنگی کمتری میکنند و دهنشان رطوبت بالایی دارد . از دیگر ویژگی ظاهری آنها میتوان به نفرت این دسته افراد به زمستان و هوای سرد و علاقه آنها به هوای گرم اشاره نمود . معمولا این دسته افراد دارای دندان و ناخنهای شکننده دارند و ممکن است به دچار بیماری های مختلفی از جمله سینوزیت، تکرر، ادرار و سنگ کلیه شوند .
ویژگی های اخلاقی و رفتاری :
از ویژگی فکری و شخصیتی این دسته افراد یا همان انسان های بغلمی کم انرژی هستند تنبل و کند به نظر میرسند و انسان هایی آرام و صبور هستند و نسبت به چهار گروه دیگر به مقدار اندک عصبانی میشوند . شاید بتوان آنها را جزو انسان های ترسو قلمداد کرد این ترس باعث سست اراده و محافظ کار بودن در آنها شده است افراد سرد و خشک مزاج تا حدی شوخ طبع و فراموش کار هستند و بیشتر اوقات منطقی و از رو عقل تصمیم میگیرند و نه از روی احساسات .
- از دسته مواد غذایی مفید برای این دسته افراد میتوان به خرما انبه سیب توت انگور و …. اشاره کرد .
- مواد غذایی که برای چنین افرادی مضر باشد میتوان به کاهو هندوانه گرمک کیوی مرکبات کدو و … مورد توجه قرار داد .
مزاج ها قابل تغییر هستند
برای شناخت مزاج افراد مختلف یا خود بهتر است بدانیدمیتوان دو بخش اصلی و اکتسابی تقسیم کرد .
طبع اصلی که به صورت مادرزادی به انسان منتقل میشود و ویژگی های پدر و مادر را به ارث میبرد . حال ممکن است با توجه به شرایط آب و هوایی و استفاده از غذای نا مناسب مزاج او تغییر کند و طبع جدیدی در او به وجود می آید که به آن اکتسابی میگویند . در تمام موجودات زنده تغییر طبع وجود دارد اما هیچ کدام از گونه ها بجز انسان به طور کامل تغییر مزاج نمیدهند .
اگر عمر انسان را به چهار دسته تقسیم کنیم تغییرات زیر در مزاج او رخ میدهد
- لحظه ی تولد تا سی سالگی طبع دم و صفرا
- سن جوانی یعنی از ۳۰ تا ۴۰ سالگی طبع صفرا
- میانسالی یعنی از ۴۰ تا ۶۰ سالگی طبع سودا
- پیری یعنی بعد از ۶۰ سالگی طبع بلغم
گروه خونی و مزاج
یکی از راه های شناسایی مزاج مادرزادی گروه خونی آنها میباشد هر کدام از گروه ها طبع خاصی دارند .
- گروه A طبع سوداوی
- گروه B طبع بغلمی
- گروه O طبع دموی
- گروه AB طبع صفراوی
ممکن است افرادی با گروه خونی B دارای مجموعه ای از علایم سوداوی باشد که در این صورت طبع مادرزادی او بغلمی و طبع اکتسابی اش سودا خواهد بود. بهترین راهکار برای درمان چنین افرادی ، درمان طبع اکتسابی اوست نه طبع مادرزادی.
تشخیص مزاج با توجه به مواد دفعی از بدن
ما در طول روز مواد که به طور مداوم مصرف میکنیم به صورت های مختلف از بدنمان خارج میشوند. ما میتوانیم از طریق همین مواد دفعی میتوانیم اطلاعاتی در مورد شناخت مزاج افراد مختلف یا خود بدست آوریم به عنوان مثال بوی عرق و طریقه دفع آن از بدن و همین طور ادرار و مدفوع میتواند رنگ و شکل های مختلفی داشته باشند که هر کدام ویژگی های خاصی از مزاج افراد را نشان میدهند که در موارد زیر به آن اشاره میکنیم .
- اگر رنگ مدفوع یا ادرار تیره باشد این امر نشان دهنده گرمی مزاج است.
- بی رنگ بودن یا کم رنگ بودن مدفوع و ادرار، نشانه ی سرد مزاج است.
- اگر عرق انسان با بوی تندی همراه باشد، این امر نشان دهنده گرمی مزاج است.
- اگر عرق انسان زردی بر لباس باقی نگذارد و کم بو باشد نشانه ی سردی مزاج است.
خلاصه
اگر بخواهیم میزان اراده چاقی پرخوری و خوشبینی را در گروه چهارگانه بررسی کنیم به این صورت است .
- به ترتیب میزان اراده: سوداوی، صفراوی، دموی، بلغمی.
- به ترتیب میزان چاقی: بلغم، دموی، صفراوی، سوداوی.
- به ترتیب میزان پرخوری: بلغمی، دموی، سوداوی، صفراوی.
- به ترتیب میزان خوش بینی: دموی، بلغمی، صفراوی، سوداوی.
تا خدایی را پرستش میکنیم یاری خوش است
آفریده آسمان و هم زمین با می خوش است
در تواند میان هر کدامش عنصر اصلی زیاد
عنصر آب و هوا و آتش و خاکی خوش است
مزاج شناسی میتواند یک نوع روانشناسی از نوع سنتی آن باشد یک علمی که به دست فراموشی سپرده شده ولی در خود شناسی و شناخت بهتر دیگران میتواند مفید واقع شود .تیم فارسی خوان امیدوار است از مطلب راضی بوده باشید . از شما درخواست میشود ما را در بخش نظرات یاری فرمایید .
دیدگاهتان را بنویسید