مواد غذایی مناسب در ماه رمضان

مواد غذایی مناسب در ماه رمضان

روزه گرفتن در روزهای گرم و بلند بهار و تابستان کمی با فصل‌ های دیگر فرق دارد. زود تشنه می‌شوید و اگر شاغل باشید در طول روز با کاهش میزان انرژی و فعالیت‌های جسمی روبه رو می شوید. روزه عبادت و تمرینی برای تحمل سختی‌هاست و اگر نکات روزه‌ داری را خوب به کار نبرید، روزهای سختی را پشت‌سر خواهید گذاشت. پس اگر می‌خواهید ماه رمضان را با سلامت کامل پشت‌ سر بگذارید، این مطلب فارسی خوان را دنبال کنید.

 زمان غذا خوردن در ماه رمضان

در ماه مبارک رمضان زمان غذا خوردن اصلی سه مرحله سحر، افطار و شام می باشد که لازم است کاملاً از هم مجزا باشند. دو زمان سحر و افطار تقریباً مشخص شده است. در سحر لازم است که طوری برنامه ریزی شود که علاوه بر زمان کافی برای ذکر و دعا و عبادت زمان کافی برای غذا خوردن در نظر گرفته شده باشد.

یکی از موارد اشتباه غذایی در این مرحله تسریع در غذا خوردن در وقت سحر است که اثرش بعد از چند روز روزه گرفتن در سیستم گوارش خواهد بود مثل سنگینی معده، عدم مراحل هضم طبیعی غذا در طول روز، ترشی معده و در ادامه به ناراحتی های معده و روده دچار خواهند شد.

خوردن سحری

خیلی‌ها بدون خوردن سحری روزه می‌گیرند و اصلا به ضررهای این کار فکر نمی‌کنند. نخوردن غذای مناسب در ماه رمضان خصوصا سحر، به بدن آسیب می‌ رساند و باعث طولانی شدن گرسنگی و ضعف شدید طی روز می‌شود. اگر عادت دارید بدون خوردن سحری روزه بگیرید باید بدانید با دست خودتان باعث آسیب دستگاه گوارشتان مخصوصا معده و روده‌ها می‌شوید. پس تنبلی را کنار بگذارید و بدون سحری روزه نگیرید.

فواید روزه گرفتن

وقتی ماه مبارک رمضان فرا می رسد برنامه های زندگی عوض می شود و همین تغییر برنامه، روح انسان را تازه می کند و به انسان نشاط می دهد. طبق حدیث نبوی، برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدن روزه داشتن است. روزه گرفتن برای انسان فواید جسمی و روحی فراوانی دارد، شفابخش جسم و توان بخش جان است. میان روزه داری با خودداری از تغذیه تفاوت است.

روزه داری در معنای علمی آن رعایت کلیه ی اصول اساسی مربوط به تغذیه صحیح در زمانی خاص و پرهیز و دوری از خوردن و آشامیدن در یک فاصله ی زمانی خاص دیگر است که هیچ تأثیری بر کم شدن فهم و قوای شعوری انسان ندارد.

ولی خودداری از تغذیه یا به عبارتی گرسنگی، موجب پایین آمدن راندمان ذهنی و عقلی فرد می شود؛ چون گرسنگی و خودداری از تغذیه در ساعات شبانه روز به صورت نامنظم و غیراصولی انجام می پذیرد. یکی از مهم ترین فواید روزه داری، بهبود وضعیت بدن و تناسب اندام است که با سوخت بافت چربی و کاهش انرژی دریافتی میسر می شود.

میزان غذا خوردن در ماه رمضان

یکی دیگر از نکاتی که در مورد تغذیه در ماه رمضان باید به آن توجه کرد میزان غذا خوردن است. یکی از مشکلات در سیستم غذایی بسیاری از افراد این است که حجم غذای خورده شده توسط آن‌ها، تحت کنترلشان نیست. حجم غذای افطار باید بسیار کم باشد تا قبل از شام خوردن از معده خارج شده و امکان خوردن غذای اصلی بدون اثر مضر جانبی وجود داشته باشد.

حجم شام باید به نحوی کنترل شود تا هم امکان خوردن میوه بعد از شام باشد، هم تنقلات مرسوم بعد از شام بر محتویات معده فشار آورد، هم مشکلی در روند خواب پیش نیاورد و هم مانعی بر غذا خوردن در وقت سحر حاصل نشود.

چگونه غذا خوردن در ماه رمضان

یکی از معضلات غذا خوردن خیلی افراد سریع خوردن غذا است که معمولاً یا به دلیل محدودیت زمانی است یا استرس داشتن در موقع غذا خوردن یا به رسم عادت. به هر دلیل که باشد تأثیرات مضرش بر روی معده بسیار شدید خواهد بود و عواقبی ناگوار به دنبال خواهد داشت. پس در ماه مبارک رمضان، باید دقت داشت تا تنظیم وقت به صورتی انجام شود تا غذا خوردن در سحر، افطار و شام به تعجیل صورت نگیرد. بنابراین با آرامش غذا خوردن و نخوردن آن در شرایط نگرانی، استرس و ناراحتی، بسیار در تأمین سلامتی دستگاه گوارش ما مؤثر است.

کاهش وزن با روزه گرفتن

بر طبق بسیاری از مطالعات و تحقیقاتی که تاکنون بر روی روزه داران انجام گرفته، روزه گرفتن یکی از بهترین و مطمئن ترین راهها برای کاهش وزن است و اجازه می دهد تا سلولهای چربی را موثرتر از هرگونه رژیم غذایی بسوزانید. پس از یک روز روزه داری، تمرکز بر روی ۳۰ دقیقه تمرین هوازی بسیار مفید خواهد بود.

اگر شما با دهان روزه ورزش کنید بسیار بیشتر از روزهایی که روزه نبودید، کالری می سوزانید و بدن از محل تجمع چربی به عنوان اولین منبع انرژی استفاده می‌کند. امروزه بسیاری از ورزشکاران مطرح دنیا از روزه گرفتن برای کاهش درصد چربی بدن و آمادگی برای مسابقات استفاده می کنند.

سم زدایی طبیعی بدن با روزه گرفتن

همه ما می‌دانیم که در ماه مبارک رمضان بدنمان بیشتر از قبل استراحت می کند. در این ماه سیستم گوارش استراحت کرده و سوخت و ساز بدن تقویت می شود تا بدن بتواند به طور موثرتری کالری بسوزاند. اگر دستگاه گوارشتان ضعیف است، روزه گرفتن می تواند توانایی سوخت و ساز غذاها و سوزاندن چربی را تحت تأثیر قرارداده و بهبود ببخشد. روزه گرفتن می‌تواند سیستم گوارشی تان را تنظیم نموده و عملکرد روده های تان را بهتر کند؛ در نتیجه کارکرد متابولیسم بدنتان پیشرفت بسیاری خواهد کرد.

برطبق مطالعات انجام گرفته اینکه یک روز کامل هیچ غذایی نخورید به بدنتان کمک می کند تا خود را از مواد سمی انباشته شده پاکسازی کند؛ این کار عملکرد اعضای بدن مثل کبد و کلیه ها را تنظیم می کند. البته برای لاغر شدن نمی توانید دائما روزه بگیرید، زیرا آب بدنتان در ماه رمضان به سرعت کاهش می یابد و در دراز مدت می تواند به بدنتان آسیب بزند. می توانید پس از چند ماه که بدنتان به حالت اولیه و عادی بازگشت، دوباره برای کاهش وزن روزه بگیرید. پس به خاطر داشته باشید که روزه گرفتن می تواند شروع کاهش وزن برای شما باشد.

متناسب با مزاج‌  بخورید

غذای مناسب برای ماه رمضان و درست آشامیدن در همه حال توصیه می‌شود. در ماه مبارک رمضان و به‌ ویژه در روزهای بلند و گرم سال، اهمیت بیشتری دارد. دقت کنید از غذاهایی استفاده کنید که با مزاجتان متناسب است. برای شروع نخست سراغ غذای لطیف و سبک‌تر بروید. هرگز قبل و بعد از غذا یا بین غذا آب ننوشید. غذایتان را خوب بجوید و پرخوری نکنید و همه چیز هم نخورید.

افزایش رطوبت بدن در ماه رمضان

برای کاهش عطش و مقابله با خشکی بدن در ساعات روزه‌داری، می‌توانید از ماءالشعیر طبیعی استفاده کنید. اگر بر اثر گرمی مفرط مزاج قلب، معده، کبد یا تولید حرارت مفرط در بدن و بر اثر تعب جسمی یا روانی طی ساعات روزه‌داری، دچار تشنگی شدید و کاهش رطوبت بدن می‌شوید، می‌توانید با مصرف ماءالشعیر طبیعی به جای آب و چای در سحر و ساعات پس از افطار، عوارض ناخواسته احتمالی را کاهش دهید.

 شیرینی و میوه و سبزی در ماه رمضان

در این ایام خوردن ترکیبات قندی بیش تر می شود و همین موضوع اضافه وزن را در پایان ماه ایجاد خواهد کرد. توصیه می شود به جای زولبیا، بامیه و حلوا از خرما و کشمش استفاده شود. البته در خوردن آن ها نیز نباید زیاده روی شود. استفاده از سبزی ها و میوه ها در هنگام افطار و هم چنین در فاصله زمانی بین افطار تا سحر مناسب است. به دلیل این که منبع خوبی از فیبر هستند برای دستگاه گوارش بسیار مفیدند و مانع بروز یبوست می شوند.

بهتر است در فاصله ی زمانی افطار تا سحر شش تا هشت لیوان آب میل شود. توجه شود که در میان خوردن غذا و بعد از وعده ی غذای سحری حجم آب زیاد میل نشود، زیرا این کار اختلالات گوارشی را به همراه خواهد داشت؛ به عبارتی، رقیق شدن شیره ی معده را به دنبال داشته و در هضم غذای خورده شده اختلال ایجاد می کند.

غذای مناسب برای ماه رمضان

شله‌ زرد، فرنی یا شیر برنج است و برای شروع افطار خوب است. اگر معده مرطوبی دارید روی آنها کمی دارچین و سیاه‌دانه بریزید. بد نیست که برای تقویت دهانه معده، همراه با فرنی، شله‌زرد یا شیر‌برنجتان کمی مربا بخورید. البته شاید برای کسانی که گرمی و خشکی زیادی در معده دارند، سوپ‌جو همراه با آلوبخارا مناسب‌ تر باشد.

البته به شرطی که در آن قارچ نریزند. برای گرم‌ مزاجانی که دچار ریزش صفرا به معده هستند (مثلا احساس سوزش یا درد گزنده‌ای سر معده دارند، دهان‌شان خیلی بدبوست، تحریک‌پذیر و عصبی شده‌اند)، شربت سکنجبین ولرم در شروع کار بسیار مفید است تا معده را از صفرا بشوید.

غذایی برای رفع عطش در هنگام روزه گرفتن

برای کاهش تشنگی و عطش در ماه رمضان می‌توانید از شربت‌ های سرکه‌ شیره، سکنجبین یا شربت آبلیمو در وعده‌های سحری یا افطاری استفاده کنید. نوشیدن کمی عرق کاسنی به تنهایی یا همراه با یک قاشق چای‌خوری تخم خرفه در وعده سحری هم برای کاهش عطش در ماه رمضان به شما کمک می‌کند.

توصیه می‌کنیم اگر خیلی تشنه می‌شوید، خوردن خورش‌ های همراه با آلو و زرشک را در وعده سحری فراموش نکنید. در طول ساعات روزه‌داری هم می‌توانید عطش خود را با بوییدن سیب گلاب، خیار یا لیمو، اسپری کردن گلاب خنک در فضای اتاق، شست‌وشوی سر و گردن و سینه با آب خنک و تنفس هوا و نسیم خنک که حرارت زاید قلب را کم می‌کند، کاهش دهید.

تدابیر سنتی در ماه رمضان

غذا باید براساس فصل و ماه انتخاب شود. یادتان باشد که در فصل گرم سال دستگاه گوارش انسان ضعیف می‌شود و به همین‌ دلیل است که ایرانیان از دیرباز در تابستان و روزهای گرم سال غذاهای سبک با مزاج معتدل مایل به خنک مانند آب‌ دوغ‌ خیار می‌خوردند. روزه‌های بلند تابستان دستگاه گوارش را ضعیف‌تر می‌کند پس رعایت تدابیر خوردن و آشامیدن در روزه‌داری، بسیار مهم‌ و لازم است.

ابتدا از شرایط بدنی و مزاجی خود مطلع شوید و پس از آن غذاهای مناسب فصل را انتخاب کنید، مثلا غذاهای خیلی سنگین مانند کله‌پاچه، حلیم، آبگوشت یا غذاهای خیلی گرم و خیلی شیرین یا تند را از برنامه غذایی ماه رمضان حذف کنید.

نکات تغذیه ایی در وقت سحر

موارد زیر در موقع سحری خوردن پیشنهاد میشوند

•  خوردن غذا های اصلی با در نظر گرفتن حجم آن، شرایط جسمی ، سنی، وضعیت های خاص روزه گیر و یا داشتن بیماری اشکال ندارد.
• بایستی از چندین نوع غذای پختنی استفاده کرد.
• یکی از نکاتی که باید در مورد تغذیه در ماه رمضان به آن توجه کرد این است که به جای اینکه معده خود را ازچندین نوع غذای پختنی پر کنید، از میوه جات، سبزی جات، صیفی جات، و نوشیدنی های سالم و چای های گیاهی متعدد که به منظور های مختلفی وجود دارند استفاده کنید.
• جای نوشابه های مضر، قندی، رنگی ودارای مواد نگهدارنده از چای های گیاهی متعدد برای تصفیه خون، جگر، کلیه ها، وشستن معده و روده از مواد نامناسبی که توسط غذاها و خوردنی ها وارد بدن میشوند ویا برای جلو گیری از افزایش کلسترول، قند، چربی، فشار خون و… استفاده نمایید.
• حتماً از غذاهای قلیا ساز مثل میوه ها، سبزیجات، صیفی جات، و غلات نیز به همراه غذا استفاده کنید.
• خوردن و نوشیدن مواد غذایی را که تولید اسید می نمایند کنترل نمایید مثل: انواع گوشت، ماهی و غذاهای دریایی، لبنیات، تخم مرغ، حبوبات، خشکبار، شکر ، روغن ها وسرکه.
• غذا ها را خوب بجوید زیرا بزاق قلیایی(تیالین)در اثر خوب جویدن غذا ، حالت اسیدی آن را تبدیل به قلیایی میکند.
• از خوردن غذا های رنگیزه دار، طعم دهنده دار، دارای مواد نگهدارنده و نیز از غذا های تصفیه شده مثل: آرد سفید، قند، نوشیدنی های شیرین ورنگی، قهوه، پنیر های فرآوری شده، آب میوه های ساختگی، سوسیس و کالباس که عوارض متعدد غیر قابل جبرانی دارند و بعضی نیز باعث خستگی روزانه می شوند پرهیز کنید.
• از خوردن نمک تا حد امکان بپرهیزید.
• یکی دیگر از نکات تغذیه ایی در ماه رمضان این است که از خوردن آب قبل از خوردن سحری خودداری کنید و همچنین از خوردن نوشابه های قند دار نیز در وقت سحر جلوگیری کنید.

نکات تغذیه ایی در وقت افطار

به دلایل مختلف غذا های افطار نباید شامل غذا های اصلی، حجیم وسنگین باشد زیر

•  معده مدتی خالی بوده و نبایستی به یکباره آنرا به فعالیت وادا شت.
• باید معده آمادگی پذیرش شام را داشته با شد.
• ابتدا با مقداری آب گرم و خرما، خوردن را آغاز کنید.
• خوردن مقداری کمی آش بدون حبوبات توصیه می شود.
• از غذا های بدون چربی در افطار استفاده نمایید.
• از خوردن آجیل جات، بستنی، چیبس، گوشت جات، پنیر، ماست وشیر پر چرب در افطار بپرهیزید.
• در خوردن شیرینی جات در موقع افطار افراط نکنید از قند های ساده بجای قند های مرکب استفاده کنید تا بتوا نید به میزان لازم شام صرف کنید.
• در خوردن نوشیدنی اصراف نکنید زیرا مانع شام خوردن خواهد شد.

نکات تغذیه ایی در وقت شام

•  سعی کنید بین افطار و شام فاصله کوتاه باشد.
• قبل از شام آب میل نکنید.
• اگر حجم غذا ی شام بیش از حد باشد، هم خواب را تحت تاًثیر قرار میدهد ، هم مانع خوردن غذادر سحر خواهد شد و هم تکرار آن باعث سوء هاضمه و بروز بیماری های گوارشی خواهد شد.
• حجم شام باید آنقدر کنترل شده باشد که جلو خوردن میوه جات را نگیرد.
• اگر بعد از شام قصد خوردن تنقلات را دارید، از قبل میزان شام را کنترل نمایید.
• آنچه در مورد خوردن سحری قابل ملاحظه است ، در مورد شام هم صادق است.

نوشیدنی‌های مناسب برای روزه گرفتن

شربت آبلیمو

شربت آبلیمو کم شیرین سبب ترشح بزاق شده و احساس تشنگی را در روزه داران برطرف می کند.

شربت خاکشیر و تخم شربتی

از دیگر نوشیدنی‌ های ماه رمضان شربت خاکشیر و تخم شربتی هستند که خنک کننده و ضد عطش‌اند و می‌توانند آب را درون دانه‌های خود نگه دارند و به تدریج آن را به بدن برسانند. در نتیجه نیاز بدن را به مدت طولانی تر نسبت به آب تأمین می‌کنند. بهتر است آنها را بدون شکر یا با شکر کم مصرف کرد.

کاسنی

در بین عرقیات سنتی، فقط کاسنی خاصیت خنک کنندگی بدن را دارد، از این رو پیشنهاد می‌شود نوشیدنی‌های مخصوص ماه رمضان مانند خاکشیر را با کمی کاسنی و گلاب مخلوط و سپس استفاده کنید.

شربت سکنجبین

شربت سکنجبین به تنهایی یا با اضافه کردن سکنجبین به خاکشیر نیز می‌تواند به رفع عطش کمک کند و بهتر است این ترکیب را تهیه و برای رفع تشنگی آن را بنوشید.

دم کرده نعناع

دم کرده برگ خشک نعناع یا مخلوط آن با عسل بین افطار تا سحر موجب رفع تشنگی خواهد شد. تهیه و مصرف شربت نعناع نیز برای رفع تشنگی بسیار مفید است. برای تهیه آن باید از شربت پایه استفاده کرد. جوشاندن آب و شکر به نسبت دو به یک و افزودن مقداری عرق نعناع و آب لیمو ترش، آن را بسیار گوارا و مفید می‌کند. این شربت نیز به میزان زیادی از عطش جلوگیری می‌کند و از نوشیدنی‌ های توصیه شده برای ماه رمضان است.

دم کرده لیمو عمانی با گل گاو زبان و نبات

دم کرده لیمو عمانی با گل گاو زبان و نبات نیز می‌تواند علاوه بر رفع تشنگی، باعث آرامش و خواب مناسب در شب شود.

شربت تمبر هندی با عسل

خیس کردن تمبر هندی و صاف کردن آن و سپس مخلوط آن با عسل و تهیه شربت، نوشیدنی مفیدی برای رفع یبوست در ماه رمضان محسوب می شود.

این مطلب توسط تیم فارسی خوان جمع آوری و تکمیل شده است امیدوارم که از این مطلب استفاده کرده باشید.همچنین از شما همراه گرامی می خواهیم که برای پیشرفت این مطلب نظر خود را از بخش دیدگاه برای ما ارسال کنید و با دیگر کاربران به تبادل نظر بپردازید.